خطر ابتلا به دیابت
دیابت (بهویژه دیابت نوع ۲) وقتی رخ میدهد که بدن نتواند انسولین کافی تولید کند یا به درستی از انسولین استفاده نکند. این مشکل باعث افزایش قند خون میشود که در طول زمان میتواند به اعضای مختلف بدن آسیب بزند.
عوامل اصلی افزایش خطر ابتلا به دیابت:
سن: افراد بالای ۴۵ سال بیشتر در معرض خطرند.
سابقه خانوادگی: اگر والدین یا خواهر/برادر دیابت داشته باشند، خطر بالاتر میرود.
وزن اضافه یا چاقی: بهخصوص چاقی شکمی.
کمتحرکی: فعالیت بدنی کم باعث افزایش مقاومت به انسولین میشود.
فشار خون بالا یا چربی خون بالا
تاریخچه دیابت بارداری
برخی نژادها: برخی گروههای قومی بیشتر مستعد ابتلا هستند (مثل آسیاییها، آفریقاییها).
نحوه محاسبه خطر ابتلا به دیابت
چند روش وجود داره که یکی از رایجترینهاش محاسبه امتیاز خطر دیابت (Diabetes Risk Score) هست. سادهترین مدل اینطوریه:
تست سادهی امتیازدهی (نمونه):
هر جواب مثبت، امتیاز مشخصی داره. در پایان امتیازها جمع میشه.
| سوال | پاسخ | امتیاز |
|---|---|---|
| بالای ۴۵ سال هستید؟ | بله | ۱ |
| اضافه وزن دارید؟ | بله | ۱ |
| ورزش نمیکنید (کمتر از ۳۰ دقیقه در روز)؟ | بله | ۱ |
| یکی از بستگان درجه ۱ شما دیابت دارد؟ | بله | ۱ |
| فشار خون بالا دارید؟ | بله | ۱ |
تفسیر نمره:
۰–۱: خطر کم
۲–۳: خطر متوسط
۴–۵: خطر زیاد → بهتره تستهای خونی مثل FBS یا HbA1c انجام بشه.
تستهای دقیقتر آزمایشگاهی:
آزمایش قند خون ناشتا (FBS): قند خون بعد از ۸ ساعت ناشتایی.
تست HbA1c: میانگین قند خون در ۲-۳ ماه اخیر را نشان میدهد.
تست تحمل گلوکز (OGTT): مقدار پاسخ بدن به گلوکز را اندازه میگیرد.
فرم محاسبه خطر دیابت
درباره فرم محاسبه خطر ابتلا به دیابت
این فرم طراحی شده تا با چند سؤال ساده، میزان احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را بر اساس عوامل خطرساز اصلی تخمین بزند.
عواملی مانند سن، وزن، میزان فعالیت بدنی، سابقه خانوادگی و فشار خون نقش مهمی در افزایش احتمال دیابت دارند.
نحوه استفاده:
-
به هر سوال با انتخاب گزینه «بله» پاسخ دهید (تیک بزنید).
-
در پایان روی دکمه «محاسبه خطر» کلیک کنید.
-
نتیجهی برآورد شده به شما نمایش داده میشود.
تفسیر نتایج:
-
خطر کم: سبک زندگی شما در حال حاضر سالم است؛ حفظ عادات خوب توصیه میشود.
-
خطر متوسط: بهتر است فعالیت بدنی، تغذیه و کنترل وزن را جدیتر بگیرید.
-
خطر زیاد: لازم است با پزشک مشورت کنید و آزمایشهای تشخیصی قند خون (مثل FBS یا HbA1c) انجام دهید.
توجه: این فرم فقط یک ابزار تخمینی است و جایگزین مشاوره پزشکی یا آزمایشهای تخصصی نمیشود.